Çocuklarda Uyku Problemleri
Çocuklarda ve ergenlerde uyku bozukluğunun türüne göre belirtiler farklılık göstermektedir. Bu belirtiler; uykuya dalmada güçlükler, sık uyanma, uyanma sonrası yeniden uyuyamamayı içeren sabah erken uyanma, gündüz aşırı uyuklama, ani uykuya dalmalar, uyurgezerlik, uykudan çığlık atarak ve ya ağlayarak uyanma, uyanıklığa geçememe, uyku apnesi denen kısa süreli solunum durmaları, huzursuz bacak gibi belirtilerdir. Uyku problemleri çocuğun yaşı ve ait olduğu gelişimsel dönemine göre değişkenlik gösterir.
Uyku bozukluğunda çocuk, ebeveyn, aile ve çevre ile ilgili pek çok faktörün etkileşim içinde olduğu bilinmektedir. Tıbbi problemler, çocuk ve aileye ait yaşam olayları, bağlanma ve mizaçla ilgili özellikler, uyku düzenini bozan psikiyatrik bozukluklar, çevresel faktörler ve günlük rutin oluşturma ile ilgili sorunlar, genetik faktörler uyku bozukluklarının oluşmasında etkenlerdir. Aynı zamanda uyku bozukluklarına eşlik eden kompleks bozukluklar bulunmaktadır. Bunlar Duygudurum Bozuklukları, Kaygı Bozuklukları, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Otizm Spektrum Bozukluğu, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğudur.
DSM-5’te (Psikiyatrik hastalıkların Tanısal Sınıflandırma El Kitabı) uyku bozuklukları;
- Uykusuzluk (İnsomnia) bozukluğu
- Aşırı uykululuk (Hipersomnolans) bozukluğu
- Narkolepsi
- Solunumla ilişkili uyku bozuklukları
- Obstruktif Uyku Apne-Hipopne
- Santral Uyku Apne
- Uyku ile ilişkili hipoventilasyon
- 24 saatlik düzenle ilgili uyku-uyanıklık bozuklukları
- Parasomnialar
- NREM uyku bozukluğu
- Karabasan-kabus bozukluğu
- REM uyku davranış bozukluğu
- Huzursuz bacaklar sendromu
- Madde/İlaç ile ilişkili uyku bozukluğu şeklinde sınıflandırılmıştır.
Çocuklarda ve Ergenlerde uyku bozuklukları belirtileri devam ettiği takdirde ek sorunlara neden olabilmektedir. Bunlar; düşük okul başarısı, konsantrasyon ve dikkat problemleri, duygulanımda iniş çıkışlar, büyüme hormonunda yetersiz salgılanma ve büyüme sorunları, kilo alımı ve obezite, altta yatan psikiyatrik bozukluğun derinleşmesi, ergenlere madde kullanımında artma, kasıtsız yaralanma ve ölüm riskinde artış olabilmektedir.
Ebeveynler çocuk ve ergenlerde görülen bu türlü uyku problemini dikkate almaları gerekmektedir. Anne ve babalar uyku problemlerinin altında yatan biyolojik ve psikolojik sebeplerin araştırılması için mutlaka bir uzmandan yardım almalıdırlar.